شماره ردیف | نوع درس | جمع واحدها |
---|---|---|
1 | درسهای جبرانی | 6 |
2 | درسهای اصلی | 12 |
3 | درسهای اختیاری | 12 |
4 | پایان نامه | 6 |
جمع کل(ردیف 2،3،4) | 30 |
*علاوه بر واحدهای جدول فوق، دانشجویان آموزش محور موظف به گذراندن درس سمینار یک واحدی هستند، و لازم است برای فراغت از تحصیل در مجموع 31 واحد را بگذرانند.
گرایشهای مصوب رشته مهندسی سیستمهای انرژی عبارتند از :
• سیستمهای انرژی
• فناوری های انرژی
• انرژی و محیط زیست
3- فهرست درسها
1-3- درسهای جبرانی
2-3- درسهای اصلی
درسهای اصلی کارشناسی ارشد مهندسی سیستم های انرژی
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46310 | مهندسی فرآیند */همبست آب و انر ژی** | 3 |
46314 | برنامه ریزی ریاضی پیشرفته | 3 |
46312 | تحلیل سیستمهای انرژی | 3 |
46313 | مدلسازی انرژی | 3 |
* برای دانشجویان با رشته کارشناسی مهندسی برق و فیزیک
** برای دانشجویان با رشته کارشناسی مهندسی شیمی و مهندسی مکانیک و مهندسی انرژی
3-3- درسهای تخصصی اختیاری
اخذ درس های ستاره دار برای دانشجویان هر گرایش الزامی است. علاوه بر این دانشجویان هر گرایش لازم است حداقل یکی دیگر از درس های اختیاری خود را با تایید استاد راهنما از بین درس های اختیاری گرایش خود اخذ کنند.
درسهای اختیاری گرایش سیستمهای انرژیشماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46331 | قابلیت اطمینان و تحلیل ریسک * | 3 |
46333 | بهینه سازی جریان انرژی | 3 |
46334 | امنیت انرژی | 3 |
46360 | اقتصاد انرژی | 3 |
46361 | اقتصاد منابع پایان پذیر انرژی | 3 |
46377 | ممیزی انرژی در صنایع | 3 |
46373 | کارایی انرژی در تاسیسات حرارتی | 3 |
46390 | سیاستگذاری انرژی | 3 |
46391 | آینده پژوهی در انرژی | 3 |
46336 | تحلیل در فضای چند حاملی انرژی | 3 |
46335 | روش های احتمالاتی در سیستم های انرژی | 3 |
46374 | بهینه سازی انرژی الکتریکی | 3 |
* گذراندن این درس برای دانشجویان گرایش سیستمهای انرژی الزامی است.
درسهای اختیاری گرایش فن آوری های انرژی
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46344 | فناوری های تبدیل انرژی پیشرفته* | 3 |
46341 | فناوری های تبدیل و ذخیره سازی انرژی | 3 |
46342 | سیستمهای انرژی خورشیدی | 3 |
46343 | فناوری پیلهای سوختی | 3 |
46346 | فناوری نیروگاه های باد | Text |
46345 | طراحی سیستم های تولید همزمان | Text |
46350 | مهندسی فرآورش انرزی های اولیه | Text |
46372 | مدیریت مصرف انرژی در ساختمان | Text |
* گذراندن این درس برای دانشجویان گرایش فناوری های انرژی الزامی است.
** این درس اختیاری برای دانشجویان همه گرایش هاست.
درسهای اختیاری گرایش انرژی و محیط زیست
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46380 | انرژی و محیط زیست * | 3 |
46381 | کنترل آلودگی های محیط زیست | 3 |
46382 | مدل سازی و مهندسی محیط زیست | 3 |
46383 | ارزیابی فنی و اقتصادی محیط زیست | 3 |
46384 | بازیافت انرژی پسماندها | 3 |
46385 | تصفیه فاضلاب و انرژی | 3 |
46381 | انرژی و تغییر اقلیم | 3 |
* گذراندن این درس برای دانشجویان گرایش انرژی و محیط زیست الزامی است.
درسهای اختیاری مشترک همه گرایش ها
دانشجویان تمام گرایش ها می توانند دروس اختیاری باقیمانده خود را از میان درس های مشترک زیر اخذ کنند.
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46392 | تحلیل کلان داده در سیستم های انرژی | 3 |
46332 | سیستم های هوشمند | 3 |
46375 | بهینه سازی کاربردی در سیستم های انرژی | 3 |
46393 | یادگیری تقویتی در سیستم های انرژی | 3 |
46394 | محاسبات کوانتومی در سیستم های انرژی | 3 |
46371 | آزمایشگاه ممیزی انرژی | 1 |
تبصره: دانشجویان کلیه گرایش ها می توانند با نظر استاد راهنما و تصویب گروه یک درس به ارزش 3 واحد در راستای موضوع پروژه از درسهای تحصیلات تکمیلی سایر دانشکده ها اخذ نمایند.
4- پایان نامه کارشناسی ارشد
1-4- پروژه
پایان نامه کارشناسی ارشد
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46002 | پایان نامه کارشناسی ارشد | 6 |
در افق سند چشم انداز جمهوری اسلامی، جامعه ایرانی،جامعه ای برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری ومتکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی، هدف گذاری شده است.در نقشه جامع علمی کشور که برای تحقق اهداف سند چشم انداز تنظیم شده است، ضرورت توسعه علوم و فناوریهای نوین و نافع، متناسب با نیازها و اولویتهای کشور مورد تاکید قرار گرفته است.
فناوری هسته ای یکی از پیشرفته ترین فناوری های عصر حاضر است. این فناوری نه تنها می تواند از طریق تولید انرژی الکتریکی در اقتصاد کشور نقش ایفاء کند، بلکه محصولات دیگر آن نظیر رادیو ایزوتوپها و سیستم های تصویر برداری و رادیوگرافی جزء جدایی ناپذیرِ بسیاری از فناوریهای جدید در حوزه های مختلف صنعت،کشاورزی و پزشکی هستند.
در حال حاضر نزدیک نیم قرن از تاسیس اولین سایت هسته ای کشور (راکتور امیر آباد) می گذرد.طی این مدت فناوری هسته ای ایران دچار تحول چشمگیری از لحاظ کمی و کیفی گردیده است.امروزه ایران دارای مجموعه متنوعی از امکانات و سایت های هسته ای نظیر راکتورها، شتاب دهنده ها، تاسیسات فرآوری اورانیم، کارخانه های غنی سازی، کارخانه تولید آب سنگین ، و تاسیسات تولید رادیو ایزوتوپ می باشد.
با توجه به توسعه صنایع مرتبط با فناوری هسته ای، تربیت و تامین متخصصین متعهد و خلاق برای پاسخگوی به نیازهای روزافزون این صنایع ضرورتی اجتناب ناپذیر است. از طرف دیگر با توجه به پیچیدگی، تنوع و ماهیت فرا رشته ای فناوری هسته ای، آموزش پژوهشگران مربوطه فراتر از ساختار دوره های کارشناسی ارشد بوده ولازم است دوره های دکتری متناسبی برای تربیت متخصصین مورد نیاز در سطوح عالی ایجاد شوند. لذا، دوره تحصیلات تکمیلی مهندسی هسته ای با پذیرش دانشجویان در گرایش های راکتور، چرخه سوخت، کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها و پرتوپزشکی در مقطع کارشناسی ارشد و پذیرش دانشجویان در گرایشهای راکتور، چرخه سوخت، کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها در دانشکده مهندسی انرژی برقرار است.
مشخصات کلی دوره کارشناسی ارشد
برنامه آموزشی کارشناسی ارشد مهندسی هسته ای مجموعه ای است شامل دروس نظری و عملی جهت تربیت متخصصین هسته ای. این دوره آموزشی در 2 سال (4 نیمسال) و در چهار گرایش مهندسی راکتور، چرخه سوخت هسته ای، کاربرد پرتوها و مهندسی پرتوپزشکی ارایه می شود.
دانش آموختگان این دوره زمینه های تخصصی لازم جهت احراز مسولیت های زیر را کسب خواهند نمود:
- توانایی شبیه سازی و انجام محاسبات مربوط به طراحی راکتورهای هستهای
- توانایی تحلیل ایمنی راکتورهای هسته ای
- توانایی انجام محاسبات حفاظت در برابر پرتو و آشکارسازی پرتوها
- انجام پروژه های مربوط به کاربرد پرتو در صنایع مختلف همچون هسته ای، نفت، گاز و …
- انجام پروژه های مربوط به چرخه سوخت هسته ای
- مدیریت پسماند سوخت هسته ای
- توانایی شبیه سازی دستگاه پرتوپزشکی و ارائه پروتکل های استفاده بهینه از این دستگاه ها جهت بکارگیری در مراکز پزشکی
- توانایی طراحی درمان به کمک پرتو و انجام محاسبات دزیمتری مربوط به آن
طول دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته 2 سال (4 نیمسال) است. نظام آموزشی آن نیمسال – واحدی، دوره تدریس هر نیمسال مطابق تقویم آموزشی دانشگاه درحال حاضر 16 هفته خواهد بود.
4- تعداد واحدهای درسی و پژوهشی
تعداد کل واحدهای آموزشی و پژوهشی برای گرایش های مختلف مهندسی هستهای به شرح زیر است:
- گرایش مهندسی راکتور
تعداد کل واحد های آموزشی و پژوهشی 31 واحد به شرح زیر:
درس های جبرانی:
دانشجویان با مدرک کارشناسی مهندسی برق 3 واحد
دانشجویان با مدرک کارشناسی فیزیک (گرایش هسته ای) 3 واحد
دانشجویان با مدرک کارشناسی فیزیک (سایر گرایش ها) 6 واحد
دانشجویان با مدرک کارشناسی مهندسی مکانیک و مهندسی شیمی 3 واحد
درس های تخصصی اصلی 16 واحد
درس های تخصصی اختیاری 9 واحد
پروژه 6 واحد
تبصره 1: دانشجویان آموزش محور به جای گذراندن 6 واحد پروژه، 6 واحد درسی از دروس ارائه شده در گروه را می گذرانند. همچنین درس سمینار برای این دانشجویان اجباری می باشد.
گرایش مهندسی چرخه سوخت
تعداد کل واحد های آموزشی و پژوهشی 30 واحد به شرح زیر:
درس های جبرانی:
دانشجویان با مدرک کارشناسی مهندسی شیمی 3 واحد
درس های تخصصی اصلی 15 واحد
درس های تخصصی اختیاری 9 واحد
پروژه 6 واحد
- گرایش کاربرد پرتوها
تعداد کل واحد های آموزشی و پژوهشی 31 واحد به شرح زیر:
درس های جبرانی:
دانشجویان با مدرک کارشناسی مهندسی برق 3 واحد
درس های تخصصی اصلی 16 واحد
درس های تخصصی اختیاری 9 واحد
پروژه 6 واحد
- گرایش مهندسی پرتوپزشکی
تعداد کل واحد های آموزشی و پژوهشی 29 واحد به شرح زیر:
درس های جبرانی:
دانشجویان با مدرک کارشناسی مهندسی برق 6 واحد
دانشجویان با مدرک کارشناسی فیزیک (هسته ای) 3 واحد
درس های تخصصی اصلی 14 واحد
درس های تخصصی اختیاری 9 واحد
پروژه 6 واحد
تبصره 1: دانشجویان آموزش محور به جای گذراندن 6 واحد پروژه ،6 واحد درسی از دروس ارائه شده در گروه را می گذرانند. همچنین درس سمینار برای این دانشجویان اجباری می باشد.
اگر دانشجویی تعدادی از واحدهای درسی لازم را در دوره کارشناسی ارشد نگذرانده باشد، موظف است به تشخیص گروه مهندسی هسته ای کمبود واحدهای درسی خود را جبران کند که در گرایشهای مختلف متناسب با رشته دوره کارشناسی میتواند متفاوت باشد.
5-1- دوره های کارشناسی قابل قبول
دانشجویان کارشناسی ارشد مهندسی هسته ای از طریق آزمون سراسری از بین دانش آموختگان کلیه گرایشهای دوره کارشناسی رشته های مهندسی برق، مهندسی شیمی، مهندسی مکانیک، و فیزیک انتخاب میشوند.
آزمون ورودی سراسری به صورت کتبی از دروس پایه و اصلی دوره کارشناسی به عمل میآید. پذیرش در سایر قالبها تابع شرایط و ضوابط دانشگاه است.
آشنایی با زبان انگلیسی علمی به نحوی که دانشجو بتواند به سهولت از متون علمی آن زبان استفاده نماید، ضروری است.
برنامه دوره کارشناسی ارشد
گرایشهای مصوب رشته سیستمهای انرژی عبارتند از: مهندسی راکتور، چرخه سوخت، کاربرد پرتوها و مهندسی پرتوپزشکی. در ادامه، دروس جبرانی، تخصصی اجباری و تخصصی اختیاری مربوط به هر گرایش ارائه میشود:
- گرایش مهندسی راکتور
الف) درس های جبرانی :
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46501 | آزمایشگاه فیزیک هسته ای |
1 |
46507 | فیزیک هسته ای کاربردی |
2 |
28416 | کنترل اتوماتیک |
3 |
ب) درس های تخصصی اصلی:
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46511 | آزمایشگاه راکتور |
1 |
46517 | فیزیک بهداشت |
3 |
45510 | فیزیک راکتور 1 |
3 |
46512 | فیزیک راکتور2 |
3 |
46513 | انتقال حرارت هسته ای |
3 |
46514 | فناوری نیروگاههای هسته ای |
3 |
ج) درس های تخصصی اختیاری: باید 3 درس از مجموعه درسهای جدول زیر که در هر نیم سال تحصیلی توسط گروه ارایه می شود با نظر استاد راهنما اخذ شود.
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46537 | فیزیک راکتور پیشرفته |
3 |
46532 | دینامیک راکتورهای هسته ای |
3 |
46632 | انتقال حرارت هسته ای پیشرفته | 3 |
46536 | اقتصاد انرژی هسته ای |
3 |
46538 | فیزیک راکتورهای سریع زاینده |
3 |
46530 | ایمنی راکتورهای هسته ای |
3 |
46550 | مواد هسته ای |
3 |
46516 | چرخه سوخت هسته ای |
3 |
46580 | فیزیک راکتورهای گداخت |
3 |
46515 | حفاظ سازی |
3 |
46531 | مباحث پیشرفته در ایمنی هسته ای |
3 |
46525 | محاسبات عددی پیشرفته |
3 |
46535 | کاربرد روش مونت کارلو در محاسبات هسته ای |
3 |
46631 | مدیریت سوخت هسته ای |
3 |
46570 | روشهای آنالیز هسته ای |
3 |
46539 | نظریه ترابرد و فرآیندهای تصادفی |
3 |
- گرایش چرخه سوخت
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46507 |
فیزیک هسته ای کاربردی |
2 |
46501 | آزمایشگاه فیزیک هسته ای |
1 |
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46516 |
چرخه سوخت هسته ای 1 |
3 |
46517 | فیزیک بهداشت |
3 |
46510 | فیزیک راکتور 1 |
3 |
46552 |
چرخه سوخت هسته ای 2 |
3 |
46546 | طراحی راکتور پیشرفته |
3 |
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46540 | جداسازی ایزوتوپی |
3 |
46544 | فراوری اورانیوم |
3 |
46542 |
طراحی و ساخت سوخت هسته ای |
3 |
46525 | محاسبا ت عددی پیشرفته |
3 |
46543 | پسمانداری هسته ای |
3 |
46549 |
پسمانداری هسته ای پیشرفته |
3 |
46641 | مدل سازی ریاضی در مهندسی شیمی هسته ای |
3 |
Tet | ||
46541 | شیمی و فرایند تولید رادیو ایزوتوپ |
3 |
46536 | اقتصاد انرژی هسته ای |
3 |
46550 | مواد هسته ای |
3 |
46547 | مباحث ویژه درطراحی تجهیزات فرآیندی خاص |
3 |
- گرایش کاربرد پرتوها
الف) درس های جبرانی :
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46507 | فیزیک هسته ای کاربردی |
2 |
46501 | آزمایشگاه فیزیک هسته ای |
1 |
ب) درس های تخصصی اصلی:
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46517 |
فیزیک بهداشت |
3 |
46563 | شتاب دهنده ها و کاربرد آنها |
3 |
46524 | کاربرد پرتوها و رادیو ایزوتوپها |
3 |
46510 | فیزیک راکتور 1 |
3 |
46522 | آشکار سازی ودزیمتری |
3 |
46523 | آزمایشگاه آشکار سازی ودزیمتری |
1 |
ج) درس های تخصصی اختیاری: باید 3 درس از مجموعه درسهای جدول زیر که در هر نیم سال تحصیلی توسط گروه ارایه می شود با نظر استاد راهنما اخذ شود.
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46561 | الکترونیک هسته ای |
3 |
46515 | حفاظ سازی |
3 |
28776 | محاسبات عددی پیشرفته |
3 |
46520 | دستگاههای پرتوپزشکی |
3 |
46535 | کاربرد روش مونت کارلو در محاسبات هسته ای |
3 |
46570 | روشهای آنالیز هسته ای |
3 |
46571 | محاسبات ترابرد پرتوها |
3 |
46567 | آشکار سازی و دزیمتری پیشرفته |
3 |
46573 | مباحث پیشرفته در کاربرد پرتوها |
3 |
- گرایش مهندسی پرتوپزشکی
الف) درس های جبرانی :
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46500 |
فیزیک هسته ای | 2 |
46501 | آزمایشگاه فیزیک هسته ای |
1 |
25725 |
فیزیولوژی و آناتومی |
3 |
ب) درس های تخصصی اصلی:
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46517 | فیزیک بهداشت |
3 |
46520 |
دستگاههای پرتوپزشکی |
3 |
46521 | کارآموزی دستگاههای پرتوپزشکی |
1 |
46522 | آشکار سازی ودزیمتری |
3 |
46523 | آزمایشگاه آشکار سازی ودزیمتری |
1 |
46515 | حفاظ سازی |
3 |
ج) درس های تخصصی اختیاری: باید 3 درس از مجموعه درسهای جدول زیر که در هر نیم سال تحصیلی توسط گروه ارایه می شود با نظر استاد راهنما اخذ شود.
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46561 | الکترونیک هسته ای |
3 |
28776 | محاسبات عددی پیشرفته |
3 |
46564 | طراحی و محاسبه دز در پرتودرمانی |
3 |
46535 | کاربرد روش مونت کارلو در محاسبات هسته ای |
3 |
46563 | شتابدهنده ها و کاربرد آنها |
3 |
46524 | کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها |
3 |
46571 | محاسبات ترابرد پرتوها |
3 |
46567 | آشکار سازی و دزیمتری پیشرفته |
3 |
46573 | مباحث پیشرفته در کاربرد پرتوها |
3 |
46560 | ابزار دقیق مهندسی پرتو پزشکی |
3 |
46562 | سیستم های تصویرگر پزشکی |
3 |
لازم به توضیح است که دروس که با کد درس غیر از 46 شروع میشوند، توسط دانشکده های غیر از مهندسی انرژی ارائه میشوند.
پروژه:
دانشجویان موظف هستند تا پایان نیمسال اول، استاد راهنما و زمینه پیشنهادی پایان نامه خود را انتخاب و به تصویب گروه مهندسی هسته ای برسانند. همچنین دانشجویان باید تا قبل از پایان نیمسال دوم تحصیلی، پیشنهاد پروژه تفصیلی پایان نامه خود را به گروه مهندسی هسته ای ارائه کنند. دانشجویان آموزش محور به جای پروژه باید تا سقف 6 واحد از میان درسهای دانشکده، درس اختیاری خود را اخذ نمایند.
1- هدف
هدف از دوره دکتری مهندسی انرژی هسته ای تربیت افرادی است که با در دست داشتن جدید ترین مبانی آموزشی، و یادگیری روش های پیشرفته پژوهشی بتوانند بتوانند با نوآوری در رفع نیاز های کشور و گسترش مرز های دانش در رشته مهندسی انرژی هسته ای موثر بوده و به یافته های تازه ای در جهان دانش دست یابند.
به طور خلاصه توانمندی های مورد انتظار از دانش آموختگان دوره دکتری مهندسی انرژی هسته ای عبارت است از:
- توسعه مرزهای دانش در زمینه های “مهندسی راکتور”، “چرخه سوخت و مواد هستهای” و “کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها”.
- کاوش علمی و ارائه شیوه های اجرایی به منظور استفاده بهینه از تجهیزات و امکانات صنعت هسته ای کشور و کاهش مخاطرات ناشی از بکار گیری مواد پرتوزا و دفع پسماند .
زمینه های پژوهشی دوره دکتری مهندسی انرژی هسته ای عبارتند از: “مهندسی راکتور” ، “چرخه سوخت و مواد هستهای” و “کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها”
راکتور اتمی سیستمی با فناوری پیچیده است که در آن امکان انجام واکنش زنجیری شکافت به صورت کنترل شده وجود دارد. راکتورهای اتمی ممکن است برای تولید انرژی الکتریکی (راکتورهای قدرت) ویا برای سایر کاربردهای هسته ای طراحی و ساخته شوند. زمینه پژوهشی مهندسی راکتور شامل حوزه های اصلی زیر است .
- بهینه یابی محاسبات طراحی نوترونیک و دینامیک راکتور
- بهینه یابی محاسبات ترموهیدرولیک راکتور
- توسعه روش های نرم افزاری و محاسباتی برای تحلیل نوترونیکی و دینامیکی راکتور
- توسعه روش های نرم افزاری و محاسباتی برای تحلیل ترموهیدرولیکی راکتور
- کنترل و تنظیم قدرت در سطح نیروگاهها
- ارزیابی ایمنی راکتور به روش های یقینی و احتمالاتی
- بهینه یابی مدیریت سوخت در راکتور
- طراحی مفهومی راکتورهای نمونه (Pilot) قدرت و تحقیقاتی برای کاربردهای مختلف پژوهشی و تولید رادیوایزوتوپها
تولید انرژی در راکتورهای اتمی هنگامی امکان پذیر است که سوخت مصرفی، و مواد مورد نیاز برای ساخت بدنه و اجزاء داخلی راکتور در دسترس باشند. مواد مورد استفاده در راکتورها لازم است دارای خلوص بالا و یا حاوی ایزوتوپهای خاص باشند که این امر پیچیدگی فرآیندهای تولید آنها را در پی دارد. به طور کلی در ارتباط با زمینه پژوهشی چرخه سوخت و مواد هستهای حوزههای اصلی زیر را می توان شناسایی نمود:
- فناوری استخراج اورانیم و توریم از معادن مربوطه و یا به عنوان محصول جانبیِ از فرآیند تولید سایر مواد
- بهینه سازی فرآیندهای موجود و ابداع فرآیندهای جدید برای تبدیل کنسانتره خروجی از معادن به موادی همچون هگزا فلورایداورانیم(UF6) و یا دی اکسید اورانیم(UO2)
- غنی سازی اورانیم
- تولید آب سنگین
- جداسازی ایزوتوپی سایر عناصر مهم در صنعت هسته ای
- ساخت قرصهای سوخت برای راکتور
- تولید فلز زیرکونیم و ساخت غلاف میله های سوخت
- بازفراوری سوخت
- مدیریت پسماندهای رادیوآکتیو و فرآیندهای شیمیایی مربوطه به دفع نهایی آنها
2-3- کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها
حوزه پژوهشی کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها را شاید بتوان وسیع ترین حوزه در میان رشته های مهندسی هسته ای دانست. چرا که این رشته کاربرد تکنیک ها و مواد هسته ای در سایر زمینه های علمی و مهندسی که تعداد آنها بسیار زیاد است را جستجو می کند. بعلاوه هر روز کاربردهای جدید بر این مجموعه متنوع افزوده می شود. باوجود تنوع موضوعات، می توان زمینه های زیر را به عنوان بعضی از مهمترین حوزه های پژوهش در این زمینه یاد کرد:
- فناوری تولید و خالص سازی رادیوایزوتوپهای مهم و پرکاربرد
- فناوری شتاب دهنده های کوچک نظیر شتاب دهنده های بیمارستانی، و غیره
- فناوری شتاب دهنده های بزرگ که برای مباحث بنیادی فیزیک بکار می روند
- مباحث مربوط به حفاظ سازی پرتوها در مراکز درمانی و کلیه نقاطی که با پرتو یونیزان سرو کار دارند
- تکنیکهای تست غیرمخرب قطعات صنعتی (رادیوگرافی صنعتی، توموگرافی گاما و غیره)
- آنالیز برخط (On line) ترکیب شیمیایی مواد در خط تولید سیمان، اندازه گیری ضخامت صفحات فلزی درحین نورد و موارد مشابه آنها
- پرتودهی مواد غذایی فاسد شدنی و نیز سترون سازی وسایل تولید شده پزشکی نظیر سرنگها و غیره
- تکنیکهای چاه پیمایی هسته ای برای کشف نفت خام وگاز و تعیین پارامترهای زمین شناسی و نیز کاربرد تریتیم برای اندازه گیری میزان منابع آب زیر زمینی
- تکنیک های ردیابی و آشکار سازی مکانیزم فرآیندها، نظیر بررسی میزان خوردگی و سایش قطعات خودرو و نیز نحوه عملکرد روغن موتور
- استفاده از پرتو برای شناسایی مواد انفجاری و سایر موارد در فرودگاهها و سایر مراکز حساس
- تکنیک های سالیابی و تحول عنصری در مطالعات باستان شناسی
دانشجویان دکترای مهندسی هسته ای از طریق آزمون و مصاحبه مطابق آئیننامه دوره دکترای دانشگاه ترجیحا از میان دانش آموختگان کارشناسی ارشد رشته های مهندسی هسته ای انتخاب میشوند.
مدت مجاز تحصیل در دوره دکترا 8 نیمسال است. نظام آموزشی آن نیمسال – واحدی، دوره تدریس هر نیمسال مطابق تقویم آموزشی دانشگاه درحال حاضر 16 هفته خواهد بود.
دوره دکتری مهندسی هسته ای دارای دو مرحله آموزشی و پژوهشی (تدوین رساله) است:
- مرحله آموزشی از زمان پذیرفته شدن در امتحان ورودی آغاز و به امتحان جامع ختم میشود.
- مرحله پژوهشی پس از مرحله آموزشی آغاز و با تدوین رساله و دفاع از آن پایان می پذیرد.
دوره دکترای مهندسی سیستم های انرژی از 18 واحد درسهای تخصصی و 18 واحد پایان نامه تشکیل شده است. بنابراین مجموع واحدهای دوره 36 واحد است. ساختار دوره به شرح زیر است:
درسهای تخصصی 18 واحد (با تشخیص استاد راهنما و تصویب گروه)
پایان نامه 24 واحد
جمع 42 واحد
امتحان جامع شامل بخشهای کتبی وشفاهی است. محورهای امتحان جامع عبارتند از:
زمینه اول: محاسبات عددی پیشرفته (اجباری برای کلیه دانشجویان)
زمینه دوم: کدهای محاسبات هسته ای (گرایش راکتور)، آشکارسازی و دزیمتری (گرایش کاربرد پرتوها)، چرخه سوخت ( گرایش چرخه سوخت) (اجباری برای کلیه دانشجویان)
زمینه سوم: دو درس از درسهای دانشکده در زمینه رساله دوره دکتری با پیشنهاد استاد راهنما و تصویب گروه
زمینه چهارم: با پیشنهاد استاد راهنما و تایید گروه
دانشجویان بعد از تصویب زمینه کلی تحقیقاتی خود میتوانند فعالیتهای پژوهشی خود را آغاز نمایند. دانشجویانی که در آزمون جامع پذیرفته میشوند، در مرحله تدوین رساله ثبتنام میکنند. تعداد کل واحدهای پژوهشی که دانشجو در مرحله تدوین رساله اخذ میکند 18 واحد است. گذراندن درسهای سمینار 1 و سمینار 2 به ارزش صفر واحد برای دانشجویان ورودی 94 به بعد الزامی است.
8- دروس مرحله آموزشی دوره دکتری
الف)هر دانشجو موظف است تا پایان مرحله آموزشی، حداقل 2 درس از 4 درس جدول 1 را به عنوان دروس اصلی بگذراند.
ب) هر دانشجو باید با توجه به زمینه پژوهشی خود و نظر استاد راهنما، مابقی درسها را تا سقف 18 واحد از دروس مندرج در جدول مربوط به زمینه پژوهشی خود (یکی از جداول 2 ، 3 و یا 4) انتخاب و به عنوان دروس اختصاصی زمینه پژوهشی خود بگذراند.
ج) دانشجو می تواند با نظر استاد راهنما و تصویب گروه، حداکثر دو درس به ارزش 6 واحد در راستای موضوع پروژه اش از درسهای سایر زمینه های پژوهشی مهندسی انرژی هسته ای و یا درسهای تحصیلات تکمیلی سایر دانشکده ها اخذ کند.
د) در هر جدول از جداول دروس اختصاصی، یکدرس ستاره دار مشخص شده است که اخذ آن برای دانشجویان زمینه پژوهشی مربوطه اجباری است.
جدول 1. درسهای اصلی دوره دکتری مهندسی انرژی هسته ای
شماره درس | نام درس | تعداد واحد |
---|---|---|
46534 | کدهای محاسبات هسته ای |
3 |
46567 | آشکار سازی و دزیمتری پیشرفته |
3 |
46548 | رادیو شیمی پیشرفته |
3 |
28416 | محاسبات عددی پیشرفته |
3 |
جدول 2. درسهای اختصاصی زمینه پژوهشی مهندسی راکتور
شماره درس | نام درس | تعداد واحد | پیشنیاز |
---|---|---|---|
46533 |
دینامیک راکتورهای هسته ای پیشرفته* |
3 | 46532 |
46537 |
فیزیک راکتور پیشرفته |
3 | 46512 |
46535 | کاربرد روش مونت کارلو در محاسبات هسته ای |
3 | 46500 |
46331 |
قابلیت اطمینان و تحلیل ریسک |
3 | - |
46631 | مدیریت سوخت هسته ای |
3 | 46510 |
46630 | سیستم های پیشرفته تولید انرژی هسته ای |
3 | 46514 |
46538 | فیزیک راکتورهای سریع زاینده |
3 | 46510 |
46332 | سیستم های هوشمند |
3 | - |
46539 | نظریه ترابرد و فرآیند های تصادفی |
3 | 46512 |
46532 | دینامیک راکتورهای هسته ای |
3 | 46510 |
46531 | ایمنی هسته ای پیشرفته |
3 | 46530 |
جدول 3. درسهای اختصاصی زمینه پژوهشی چرخه سوخت و مواد هسته ای
شماره درس | نام درس | تعداد واحد | Head |
---|---|---|---|
46540 |
جداسازی ایزوتوپی* |
3 | 46516 |
46543 | پسمانداری | 3 | 46516 |
46550 | مواد هسته ای |
3 | 46510- 46516 |
46547 | مباحث ویژه در طراحی تجهیزات فرآیندی |
3 | - |
46542 | طراحی و ساخت سوخت هسته ای |
3 | 46516 |
46551 | مواد هسته ای پیشرفته |
3 | 46550 |
46549 | پسمانداری پیشرفته |
3 | 46543 |
46541 | شیمی و فرآیند تولید رادیو ایزوتوپ |
3 | 46500 |
جدول 4. درسهای اختصاصی زمینه پژوهشی کاربرد پرتوها و رادیوایزوتوپها
شماره درس | نام درس | تعداد واحد | Head |
---|---|---|---|
46573 | مباحث پیشرفته در کاربرد پرتوها * |
3 | 46524 |
46561 | الکترونیک هسته ای |
3 | 46522 |
46515 |
حفاظ سازی |
3 | 46517 |
46570 | روشهای آنالیز هسته ای |
3 | 46522 |
46563 | شتاب دهنده ها و کاربرد آنها |
3 | 46500 |
46572 | مباحث پیشرفته در شتاب دهنده ها |
3 | 46563 |
46535 | کاربرد روش مونت کارلو در محاسبات هسته ای |
3 | 46500 |
46571 |
محاسبات ترابرد پرتوها |
3 | 46500 |
46574 | تست های غیر مخرب |
3 | 46500 |
46541 |
شیمی و فرآیند تولید رادیو ایزوتوپ |
3 | 46500 |
تبصره 1)در موارد خاص، با نظر موافق استاد راهنما و تصویب گروه دانشجو می تواند درس ستاره دار از جدول دروس اختصاصی خود را اخذ نکند.
تبصره 2) در صورتیکه دانشجو در دوره کارشناسی ارشد یک یا چند درس از دروس اصلی دوره (از جدول 1) و یا درس ستاره دار (در جداول اختصاصی) را گذرانده باشد، می تواند جایگزین این درسها را از بین سایر دروس زمینه پژوهشی خود با نظر استاد راهنما انتخاب کند.
سایر مقررات دوره، مطابق آئین نامه دوره دکترای دانشگاه است.
برنامه آموزشی دکتری مهندسی سیستمهای
انرژی مجموعهای هماهنگ است شامل درسهای نظری، کاربردی و آزمایشگاهی برای تربیت کارشناسان آزموده برای طراحی، توسعه، مدیریت و بهرهبرداری از سیستمهای استخراج، فرآورش، تبدیل، انتقال، توزیع و مصرف انرژی.
دوره دکتري مهندسي سيستمهاي انرژي از 18 واحد آموزشی و 18 واحد رساله تشکيل شده است. ساختار دوره به شرح زير است:
درسهای جبرانی |
حداکثر 9 واحد |
درسهای تخصصی |
18 واحد |
رساله |
18 واحد |
جمع |
36 واحد |
درسهای جبرانی، درسهایی هستند که دانشجو آنها را با کیفیت مناسبی در دورههای قبل نگذرانده و یا گذراندن آنها برای رفع کمبود دانش یا مهارت دانشجو در سال اول دوره تحصیلی با تصویب گروه آموزشی ضروری است.
2- زمینه پژوهشی:
دوره دکتری رشته مهندسی سیستمهای انرژی دارای سه زمینه پژوهشی به شرح زير است:
مدلسازی انرژی
انرژی و محیط زیست
فناوریهای انرژی
3- درس های دوره:
3-1- درسهای اصلــی
برای افزایش انعطاف و در عین حال برنامهریزی لازم برای ارائه درسهای با کیفیت بین رشتهای متناسب با نیازهای پژوهشی در مقطع تحصیلی دکتری، لازم است دانشجویان با تایید استاد راهنما دو درس از درسهای تخصصی جدول زیر را با موفقیت بگذارنند.
شماره درس |
نام درس |
واحد |
46316 |
مدلسازی انرژی پیشرفته |
3 |
46392 |
تحلیل کلان داده در سیستمهای انرژی |
3 |
46375 |
بهینهسازی کاربردی در سیستمهای انرژی |
3 |
برای اینکه گروههای آموزشی، بتوانند انعطاف مناسب و برنامهریزی لازم برای ارائه درسهای با کیفیت بین رشتهای داشته باشند و دانشجویان دکتری در زمینههای اصلی رشته مهندسی سیستمهای انرژی شناخت و مهارت لازم را کسب کرده باشند، لازم است همه دانشجویان با تایید استاد راهنما دو درس از این درسها را با موفقیت بگذارنند.
شماره درس |
نام درس |
واحد |
46331 |
قابلیت اطمینان و تحلیل ریسک |
3 |
46344 |
تبدیل انرژی پیشرفته |
3 |
46380 |
انرژی و محیط زیست |
3 |
46333 |
بهینه سازی جریان انرژی |
3 |
3-2- درسهای تخصصی اختیاری
1-2-3- درسهای تخصصی زمینه مدلسازی انرژی
با توجه به چالشهای توسعه بخش انرژی، درک و پیشبینی رفتار سیستمهای انرژی بسیار حائز اهمیت است. درسهای زمینه مدلسازی انرژی به دانشجویان کمک میکنند تا با مفاهیم پایهای مدلسازی آشنا شوند و بتوانند مدلهای کاربردی برای سیستمهای انرژی طراحی و تحلیل کنند. فراگیری این دروس به دانشجویان کمک میکند تا در آینده به عنوان متخصصان انرژی در صنعت، تحقیق و توسعه و سیاستگذاری فعالیت کنند.
شماره درس |
نام درس |
واحد |
46336 |
تحلیل در فضای چندحاملی انرژی |
3 |
46334 |
امنیت انرژی |
3 |
46335 |
روشهای احتمالاتی در سیستمهای انرژی |
3 |
46361 |
اقتصاد منابع پایان پذیر |
3 |
46371 |
آزمایشگاه ممیزی انرژی |
1 |
46373 |
کارایی انرژی در تأسیسات حرارتی |
3 |
46374 |
بهینه سازی انرژی الکتریکی |
3 |
46390 |
سیاستگذاری انرژی |
3 |
46391 |
آینده پژوهی در انرژی |
3 |
3-2-2- درسهای تخصصی زمینه انرژی و محیط زیست
درسهای این زمینه در سه دسته درسهای تحلیلی، راهحلمحور و اجرایی و مهارتی ارائه شده است:
-
درسهای تحلیلی: « انرژی و تغییر اقلیم»
-
درسهای راه حل محور: «بازیافت انرژی از پسماندها»
شماره درس |
نام درس |
واحد |
46384 |
بازیافت انرژی از پسماندها |
3 |
46381 |
انرژی و تغییر اقلیم |
3 |
3-2-3-درسهای تخصصی زمینه فناوریهای انرژی
این درسها در دو زمینه فناوریهای سخت و فناوریهای نرم (انرژی و فناوری اطلاعات) ارائه شدهاند. درسهای مربوط به زمینه فناوریهای سخت شامل «تبدیل انرژی پیشرفته»، «فناوریهای تبدیل و ذخیرهسازی انرژی»، «سیستمهای انرژی خورشیدی»، «فناوری پیلهای سوختی»، «فناوریهای نیروگاههای باد»، «طراحی سیستمهای تولید همزمان» و «ممیزی انرژی در صنایع» است. درسهایی نظیر «یادگیری تقویتی در سیستمهای انرژی» و «سیستمهای هوشمند» به کاربرد فناوریهای نرم در مهندسی سیستمهای انرژی میپردازند.
شماره درس |
نام درس |
واحد |
46341 |
فناوریهای تبدیل و ذخیره سازی انرژی |
3 |
46342 |
سیستمهای انرژی خورشیدی |
3 |
46343 |
هیدروژن و پیلهای سوختی |
3 |
46346 |
فناوریهای نیروگاههای باد |
3 |
46345 |
طراحی سیستمهای تولید همزمان |
3 |
46377 |
ممیزی انرژی در صنایع |
3 |
46372 |
مدیریت مصرف انرژی در ساختمان |
3 |
46393 |
یادگیری تقویتی در سیستمهای انرژی |
3 |
46332 |
سیستمهای هوشمند |
3 |
46364 |
محاسبات کوانتمی در سيستمهای انرژی |
3 |
تبصره:
دانشجویان میتوانند با تأیید استاد راهنما و تصویب گروه، حداکثر دو درس به ارزش 6 واحد مازاد بر 18 واحد موظفی (بدون پرداخت هزینه) در راستای موضوع پروژه از درسهای تحصیلات تکمیلی سایر گروهها و یا دانشکدهها اخذ کنند.
4- رساله دکتری
دانشجویان موظف اند تا پایان نیسمال اول، استاد راهنما و زمینه پیشنهادی رساله خود را انتخاب و به تصویب گروه مهندسی سیستمهای انرژی برسانند. همچنین دانشجویان میبایستی در پایان نیمسال سوم تحصیلی، پس از اخذ شرایط در آزمون جامع شرکت نمایند.
4 زمینه آزمون جامع شامل:
زمینه اول: برنامه ریزی ریاضی
زمینه دوم: تحلیل سیستمهای انرژی و مدلسازی انرژی
زمینه سوم: دو درس با تأیید گروه مرتبط با زمینه پژوهشی
زمینه چهارم: در اختیار استاد راهنما
شروط شرکت دانشجویان در آزمون جامع:
1) گذراندن تعداد دو سوم واحدهای درسی موظف با معدل حداقل 17یا گذراندن 18 واحد آموزشی با معدل حداقل 16.
2) احراز حدنصاب لازم در یکی از آزمونهای زبان خارجی. 3) ثبتنام در درس امتحان جامع در موعد مقرر.
سایر مراحل آموزشی:
1) اخذ درس دستیار آموزشی در سه ترم در طول دوره تحصیلی.
2) اخذ درس پیشنهاد پژوهشی در نیمسال چهارم.
3) پس از موفقیت در دفاع از پیشنهاد پژوهشی، تعریف الکترونیکی موضوع رساله دکتری.
4) ثبت نام در درس رساله در نیمسال پنجم و حداقل سالی یکبار ارائه سمینار و گزارش پیشرفت رساله.
تا زمان دفاع نهایی دانشجو موظف است هر نیمسال تحصیلی در درس رساله ثبت نام نماید.
جزئیات بیشتر درخصوص اهداف و چارچوب دوره دکتری مهندسی سیستمهای انرژی در وبگاه دانشکده مهندسی انرژی، همچنین جزئیات قوانین و مقررات یکپارچه دوره دکتری در قالب آیین نامه دوره دکتری دانشگاه صنعتی شریف در تارنمای معاونت تحصیلات تکمیلی دانشگاه قابل دسترسی است.
دانشجویان دانشکده مهندسی انرژی برای اطلاع از رساله های انجام شده دکتری رشته مهندسی سیستم های انرژی می توانند با نام کاربری و رمز ورود خود به سامانه آسمان وارد شده و فایل پایان نامه ها را مشاهده کنند.